Kedilerin Enfeksiyöz Peritoniti (FİP)

Kedilerin enfeksiyözperitonit’i (FİP), veteriner kliniklerinde oldukça sık rastlanan viral, sistemik ve bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık, FelineCoronavirus (FCoV) ile tetiklenen, immun sistem aracılı ve ölümcül bir hastalıktır. Enfeksiyon virüsün alınmasını takiben sinsi bir başlangıç gösterir. Hastada kontrol altına alınamayan ateş, progranülomatoz doku reaksyonu, vücut boşluklarında sıvı birikimi şekillenir. Özellikle çok sayıda kedinin bir arada bakıldığı barınaklar, kedi bakım evleri, sokaklar gibi yerlerdeki kedilerin %90’ında FelineCoronavirüs’e karşı antikora raslanırken, kedilerin tek olarak bakıldığı ortamlarda bu oran %40-50’lere kadar gerilemektedir. Bu kadar yüksek bir antikor taşıma oranına rağmen, barınak koşullarında bakılan kedilerin %2-4’ünde FİP hastalığı şekillenebilmektedir. Hastalığın bulaşması, hastalık virüsünü taşıyan kediden oro-nasal (ağız/sindirim-burun/solunum) yoluyla olur. Virüs konakçı kedinin barsak mukoza hücrelerine yerleşerek burada çoğalmaya devam eder. Herhangi bir sebeple (kedinin immun sisteminin baslıkanması, kortizon kullanımı, çeşitli stres farktörleri, operasyon sonrası v.s.) virüs mutasyona uğrarsa hastada hastalık belirtileri şekillenmeye başlar. Hastalık efüziv (SIVI) ve non-efüziv olmak üzere iki formda gözlenebilir. Olası Risk Faktörleri • Hasta / Taşıyıcı kediyle direk temas • Hasta / Taşıyıcı kedinin eşyalarıyla (Mama – Su kabı / Aynı kum kabını kullanma v.s.) temas • Çok sayıda kedinin bir arada yaşadığı Barınak / Kedi Bakım Evleri / Kedi Üretim Çiftlikleri • Kedinin bağışıklığının herhangi bir sebeple baskılanması Belirtiler • İştahsızlık • Kilo kaybı • Yavru kedilerde büyümede gerileme • Efüzivform’dakarında büyüme • NonEfüzivform’da; - Dengesiz-Sarhoş gibi yürüme / Arka bacaklarını toparlayamama - Epileptoid Nöbet atakları • Sarılık • Gözde Üveit TANI Islak form FİP’te, karın boşluğunda sıvı birikimini görerek her ne kadar tanı kolay konulabilse de, bu durum karın boşluğunda sıvı toplanmasına sebep olabilecek diğer olası nedenlerle karışabilmektedir. Hastanın Karın boşluğundan / Göğüs boşluğundan alınan sıvıda, hastadan alınan kan’da gerek ELISA, PCR, RT-PCR gibi ileri analiz teknikleri ile, gerekse hızlı test kitleri ile FelineCoronavirus’e karşı antikor varlığı saptanabilmektedir. Fakat bu durum kedinin FİP hastası olduğu anlamına gelmez. Hastalığın kesin tanısı ölüm sonrası (Nekropside) histopatolojik incelemeler ile konulabilmektedir. Bu yüzden Coronavirüs Pozitifliği saptanan kediler, eğer FİP semptomlarını da taşıyorlarsa FİP şüpheli olarak değerlendirilmelidirler. TEDAVİ Gerek FelineCoronavirüs, gerekse diğer viralenfeksiyonlarda uygun bakım – tedavi koşullarının sağlanması büyük yer tutar. Her nekadar klinik belirtiler oluştuktan sonra hastalığın prognozu kötü de olsa erken tanı ve tedavi hayat kurtarır nitelikte olabilmektedir. Bu açıdan düzenli veteriner hekim kontrolü büyük önem taşımaktadır. Yukarıda bahsi geçen belirtilerden bir veya birkaçına rastlamanız halinde en kısa zamanda Veteriner Hekiminize danışmanız gerekmektedir.